Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2015

ЭЄ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ πάνω ΣΕ ΑΡΧΑΙΑ ΙΕΡΑ της ΑΤΤΙΚΗΣ.


               Αη Γιάννης της Κολώνας


 Είναι γεγονός ότι σε κάθε αρχαιολογικό χώρο υπάρχει μέσα, ή δίπλα, μία εκκλησία, μικρή ή μεγάλη. Παρόμοια, πολλές εκκλησίες έχουν χτιστεί επάνω σε (αρχαίο)ελληνικούς ναούς, είτε αφού πρώτα τους κατέστρεψαν, είτε αφού τους μετέτρεψαν σε χριστιανικούς. Αυτό συνέβη για δύο πολύ βασικού λόγους.

Ο ένας ήταν η μανία και ο φανατισμός των χριστιανών καθώς και η ιερατική ή αυτοκρατορική εξουσία που τους καθοδηγούσε. Ο δεύτερος λόγος ήταν πως ήθελαν να «εξαγνίσουν» τον χώρο από την «ειδωλολατρία» των αρχαίων, να επιβάλλουν με την βία αυτό που ήθελαν, και κυρίως να «κλέψουν» την δύναμη και την «καλή» ενέργεια των χώρων αυτών.

Βέβαια, δεν είναι δυνατόν, να παρατεθούν όλοι σε ένα άρθρο – θα χρειάζονταν βιβλία για να μπορέσουν να χωρέσουν τα πάντα με μία μικρή έστω περιγραφή και αξιολόγηση των εν λόγω χώρων και τοποθεσιών και κτιρίων, αρχαίων ναών και εκκλησιών. Καθώς, λοιπόν, δεν είναι δυνατό κάτι τέτοιο θα αναφερθώ σκόρπια σε «σημαντικά» και «ασήμαντα», μικρά και μεγάλα μνημεία χωρίς διάκριση και ταξινόμηση.

Στην Αθήνα και στην οδό Μητροπόλεως έξω από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων υπάρχει το εκκλησάκι της Αγίας Δύναμης. Αν και μικρό κάτω από την εκκλησία υπάρχουν μεγάλα υπόγεια με στοές που οδηγούν σε διάφορες κατευθύνσεις. Η Αγία Δύναμη είναι χτισμένη πάνω σε αρχαίο ιερό των Ιλισιάδων Μουσών.



Μητρόπολη των Αθηνών, παλαιά

Στον ίδιο δρόμο, λίγο πιο πέρα και κάτω από την Μητρόπολη των Αθηνών, ή πολύ κοντά της, βρισκόταν ο ναός της Υπερβόρειας Ειλείθυιας προστάτιδας του τοκετού. Η Ειλείθυια είχε ταξιδέψει στην Δήλο για βοηθήσει την Λητώ, μητέρα του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, για να γεννήσει. Είναι γνωστή και ως Άρτεμις Ειλείθυια.

Στην οδό Ευριπίδου υπάρχει το εκκλησάκι του Αϊ-Γιάννη του Πρόδρομου, γνωστό και ως Αϊ Γιάννη της Κολώνας, διότι μέσα στην εκκλησία, στον χώρο του ιερού και στο αριστερό του μέρος υπάρχει αρχαίος κορινθιακός κίονας, ο οποίος βγαίνει πάνω από τα κεραμίδια της εκκλησίας (βλέπε αρχική φωτο). Στην βάση της κολόνας, οι παλιοί Αθηναίοι έδεναν πολύχρωμα νήματα και κορδέλες, για να γιατρέψει ο Άι-Γιάννης τις αρρώστιες τους. Πρόκειται για ένα εντελώς αρχαίο «ειδωλολατρικό» συνήθειο που έκαναν σε αντίστοιχα μέρη για να ζητήσουν προστασία από τον Απόλλωνα Αυγιέα.

Λίγο πιο πέρα από τις Στήλες του Ολυμπίου Διός, υπάρχει ένα κοίλωμα που στην παλιότερη Αθήνα ήταν γνωστό ως Βατραχονήσι. Εκεί που βρίσκεται σήμερα το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, υπήρχε βωμός των Ιλισιάδων. Από εκεί περνούσε ο ποταμός Ιλισσός, όπου και η Κρήνη Καλλιρόη, πηγή που έπαιρναν νερό οι αρχαίες Αθηναίες κόρες για να χρησιμοποιήσουν στις τελετές του γάμου.
Στο αρχαίο νεκροταφείο του Κεραμεικού, επί της οδού Πειραιώς και Ιεράς Οδού, υπάρχει η εκκλησία της Αγίας Τριάδος που βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο.


Άγιος Σάββας Κεραμεικού

Αν ακολουθήσουμε την Ιερά Οδό από τον Κεραμεικό στα τέσσερα περίπου χιλιόμετρα θα συναντήσουμε ένα εκκλησάκι. του Αγ. Σάββα. Εκεί, σύμφωνα διάφορες ιστορικές πηγές, επιγραφές και άλλες, υπήρχε μία ιερή συκιά. Αυτό, βέβαια, μας το επιβεβαιώνει και ο Παυσανίας: «Υπάρχει επίσης βωμός του Ζεφύρου και ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, όπου τιμώνται μαζί και η Αθηνά και ο Ποσειδών. Στο μέρος αυτό λένε πως ο Φύταλος είχε δεχτεί στο σπίτι του τη Δήμητρα και πως η θεά τους έδωσε σ αντάλλαγμα (σ.τσ. για πρώτη φορά) το οπωροφόρο δέντρο της συκιάς.»
Ακολουθώντας τον ίδιο δρόμο της Ιεράς Οδού, φτάνουμε στο Δαφνί, ο ναός της Παναγίας είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια του ελληνικού ναού του Απόλλωνος Δαφναίου.

Στην Ελευσίνα υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Ζαχαρία, η οποία είναι χτισμένη ακριβώς πάνω στα ερείπια βυζαντινής που και αυτή είχε χτιστεί ακριβώς πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του Τριπτόλεμου. Εκεί κοντά άλλωστε βρέθηκε και το γνωστό ανάγλυφο με την Δήμητρα και την Κόρη που δίνουν στον Τριπτόλεμο τον καρπό του σίτου. Αλλά και στο αρχαίο  τελεστήριο της Ελευσίνας έχει χτιστεί το βυζαντινό ναίδριο της Παναγίας.



Αγία Δύναμη, οδός Μητροπόλεως

Η μονή Καισαριανής και η μονή Αστερίου είναι χτισμένες πάνω σε αρχαίους ναούς και ιερά της Αρτέμιδος και των Καβείρων αντίστοιχα. Η μονή της Καισαριανής είναι του 10ου αιώνα και χτίστηκε πάνω σε παλαιότερη του 4ου μ.Χ. Η της Καισαριανής και Αστερίου επικοινωνούν μεταξύ τους με υπόγειες στοές καθώς και με άλλα υπόγεια μονοπάτια που οδηγούν σε άλλες αρχαίες ιερές τοποθεσίες.

Στο Μαρούσι, υπάρχει ένα εκκλησάκι ο Αι-Γιάννης, του 15ου αιώνα και ο οποίος έχει χτιστεί πάνω στα θεμέλια του προϋπάρχοντος αρχαίου ελληνικού ναού της Αρτέμιδος Αμαρυσίας.

Στην Άνω Γλυφάδα, έξω από την Αθήνα, υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Κόρακα, ο οποίος είναι χτισμένος πάνω σε αρχαίο ναό του Απόλλωνα. Αξίζει να τον επισκεφτείτε και να δείτε το εσωτερικό της εκκλησίας καθώς «κρύβει» πολλά από τον αρχαίο ναό.

Στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής, υπάρχει η γνωστή σπηλιά της Πεντέλης που κατά τους αρχαίους θεωρούνταν «Αιπόλειο του Πανός» ή αλλιώς «Παναιπόλειο», δηλαδή ο Πόλος του Πάνα ή του Παντός. Τα διάφορα «υπερφυσικά» φαινόμενα στο σπήλαιο αλλά και στην γύρω περιοχή «δίνουν και παίρνουν» όπως και οι διάφορες θεωρίες γι αυτά. Ο τόπος εκεί φαίνεται να έχει κάποια ιδιαίτερη ενέργεια. Για τους λόγους αυτούς, προφανώς, αναγέρθηκαν δύο μικρά ναίδρια, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Σπυρίδωνα, προκειμένου να «εξαγνίσουν» τον τόπο ή να οικειοποιηθούν την ενέργεια της περιοχής. Πεντέλη, άλλωστε, σύμφωνα με μία σύγχρονη εκτίμηση σημαίνει «Πύλη εν τω τέλη».


Σπηλια Πεντέλης, Αη Νικόλας & Αη Σπυρίδων

Κοντά στον Μαραθώνα υπάρχει η Μονή Βρανά. Είναι χτισμένη στο αρχαίο ιερό Δήμητρος Χθονίας. Μάλιστα, εκεί υπάρχει και κάτι το ιδιαίτερα χαρακτηριστικό. Η μονή είναι «εντοιχισμένη» σε μία σπηλιά,  -σφραγίζοντας έτσι την πρόσβαση- από ορισμένο ύψος της οποίας στάζει μύρο. Το μύρο αυτό, βέβαια, είναι πλέον «άγιο» και «ιερό», αφού σε κανέναν από τους επισκέπτες και τους πιστούς, δεν πάει το μυαλό ότι το «αγιασμένο» αυτό μύρο προϋπήρχε της εκκλησίας, από τα «ειδωλολατρικά» χρόνια. Ανάλογο φαινόμενο υπάρχει σε αρκετές εκκλησίες όπως στην Αγία Παρασκευή Τεμπών.
πηγή:diadrastika.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου