Σάββατο 30 Ιανουαρίου 2016

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ. Μέρος 3

Ο  Πλάτων θεωρεί το Αγαθόν σαν την πρώτη και μέγιστη αυταξία που είναι η αρχή των Ιδεών, που είναι ο θεός.

Με την  "Θεωρία των Ιδεών" δέχεται την ύπαρξη ενός υπερβατικού χώρου όπου κατοικεί ο θεός και τα αρχέτυπα των ιδεών (οι διάφορες αξίες του αγαθού) προς τα οποία ανάγεται δια της αναμνήσεως η ψυχή του ανθρώπου.

Μόνο οι ιδέες σ΄αυτόν τον υπερουράνιο τόπο, είναι τα αληθινά υπαρκτά όντα (όντως όντα), ενώ οι άνθρωποι σαν αισθητά όντα είναι τα  "απεικάσματα" (είδωλα) των ιδεών.

Το σώμα είναι τάφος (=σήμα) της ψυχής , που είναι αιώνια γιατί είναι η αθάνατη σπίθα του θεού.

Οι ιδιότητες που  "προσάπτει" στο  "θείον" ο Πλάτων, είναι περίπου ανάλογες με εκείνες του χριστιανισμού, δηλαδή : 

αιωνιότητα, παντοδυναμία, πανταχού παρουσία, παγγνωσία, πανσοφία, δικαιοσύνη, αγάπη, οσιότητα (αγιότητα), πρόνοια.

Φυσικά η έννοια του θεού στον Πλάτωνα είναι δυναμική και απρόσωπη, χωρίς να συμπίπτει με τον ανθρωπόμορφο- προσωπικό θεό του χριστιανισμού.

Ο Πλάτων σαν οπαδός των Ορφικών - όπως ο Εμπεδοκλής, ο Πίνδαρος, κ.α. - δέχεται την μετενσάρκωση.

Σχετικά με τον Πλάτωνα ο Νίτσε λέει πως είναι ένας από τους πρώτους που αθέτησαν τις ελληνικές παραδόσεις, ονομάζοντάς τον  "μέγα ρασοφόρο" και  "χριστιανό πριν τον χριστό".


Ο Rohde στο έργο του  "Ψυχή" έδειξε πως το πλατωνικό πνεύμα ήταν ξένο φαινόμενο στην Ελλάδα.


Ο Λίβινξτον στο "Ελληνικό πνεύμα" αποδείχνει πως δεν είναι ευθύς, πως δεν είναι υπέρμαχος της ελευθερίας και πως δεν είναι γνήσιος ανθρωπιστής. 


Υποστηρίζει ακόμα πως ο Ορφισμός, τα μυστήρια και ο Νεοπλατωνισμός, νόθεψαν το γνήσιο ελληνικό πνεύμα.


Ο Αριστοτέλης απορρίπτει την Πλατωνική  "ιδεοκρατία" και δέχεται πως ο θεός είναι το  "πρώτον κινούν ακίνητον, είναι αιώνιος και έλκει τα όντα προς τον εαυτό του. "Εστι τε ο ου κινούμενον κινεί, αϊδιον και ουσία και ενέργεια ούσα" (Μτφ.1072α29).

Η ψυχή σαν φυσιολογική σωματική εκδήλωση, γεννιέται και χάνεται με το σώμα. 

Και μόνον ο νούς, που είναι το ανώτερο και απαθές και διαφορετικό μέρος της ψυχής, "μόνον τούτο ενδέχεται χωρίζεσθαι, καθάπερ το αϊδιον του φθαρτού. (Περί ψυχής.II413β 25).

Σχετικά με την καταγωγή της έννοιας του θεού, ο Σέξτος ο Εμπειρικός αναφέρει πως ο Αριστοτέλης  "από δυοίν αρχών έννοιαν θεών έλεγε γεγονέναι εν τοις ανθρώποις : 

από τε των περί ψυχήν συμβαινόντων και από των μετεώρων".

Στο τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου και στην ανατολή του χριστιανισμού, συναντάμε στην Ελλάδα τα δύο μεγάλα φιλοσοφικά συστήματα : 

τον Στωικισμό και τον Επικουρισμό.

Τα συστήματα αυτά των Ελληνιστικών χρόνων αντέξανε  την πολεμική του χριστιανισμού επί πέντε σχεδόν αιώνες.

Όπως ήταν φυσικό, στη φιλοσοφία των δύο αυτών τελευταίων πνευματικών ρευμάτων βρίσκουμε τις περισσότερες εξελιγμένες ιδέες σχετικά με την ηθική και τον θεό.

Αλλά οι εκλεπτυσμένες και βαθυστόχαστες αυτές ιδέες, δεν είχαν πλατιά λαϊκή βάση...

[Συνεχίζεται...]

ΙΕΡΑ ΕΛΛΑΣ

Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ. (Μέρος 2)



H  κλασική - ομηρική θρησκεία είναι ο βασικός κορμός  της λαϊκής θρησκείας των Ελλήνων.

Χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι πως δεν καλλιεργεί την μυστικοπάθεια. 

Το μυστικιστικό στοιχείο, διαπότισε την σιγά - σιγά ένα μέρος από την ελληνική θρησκευτική συνείδηση, με την εξέλιξη των μυστηρίων (ιδίως κατά τους ελληνιστικούς χρόνους), που αναβίωσαν με την επαφή των λαών που πέτυχε ο Μ. Αλέξανδρος και οι Διάδοχοί του.

Τα μυστήρια (μυστηριακές θρησκείες) που βρίσκουμε στον ελληνικό χώρο είναι κυρίως τα Ορφικά, τα Καβείρια (Δήμητρα-Περσεφόνη-Ερμής), τα Ελευσίνια (Δήμμητρα-Βάκχος), της Σαμοθράκης (Διόνυσος-Ζαγρέας και Δήμητρα-Περσεφόνη), της Μ.Ασίας (Κυβέλη-Ρέα και Άττις), κ.α.

Ξενικής προέλευσης μυστήρια είναι επίσης τα αιγυπτιακά (Όσιρις και Ίσις). 

Κατά τον Ηρόδοτο ταυτίστηκε ο Όσιρις με τον Διόνυσο και η Ίσις με την Δήμητρα

Εξάλλου ο Όσιρις και ο Διόνυσος είναι οι κύριοι "εξανθρωπισθέντες" θεοί των αρχαίων μεσογειακών λαών. 

Άλλα μυστήρια είναι του Μίθρα (Περσικά-Ζωροαστρισμός) της Αστάρτης (Σημιτικά μυστήρια) κ.α.

Σε όλες αυτές τις μυστηριακές θρησκείες, η γνώση του Θεού παίρνει σωτηριολογικό και απολυτρωτικό χαρακτήρα. 

Μια τελετουργία υποτίθεται ότι οδηγεί τον μύστη στον υπερβατικό χώρο του θεού και τον ενώνει με αυτόν! 

Στην ουσία πρόκειται για μια αλληγορική αποκάλυψη φυσικών γεγονότων στους μύστες - όπως στα Ελευσίνια μυστήρια - όπου διδάσκονται ότι και η ανθρώπινη ψυχή, όπως και όλη η φύση, που είναι το σώμα του θεού, μοιάζει με το σπόρο που θάβεται, πεθαίνει κι ανασταίνεται, ακολουθώντας τον αιώνιο κύκλο  των εποχών. 

Στη βάση της μυστηριακής λατρείας είναι ο πιο αγαπητός στον λαό θεός Διόνυσος ("Ζαγρεύ! θεών πανυπέρτατε πάντων").

Ο Πλούταρχος μας μιλά αναλυτικά για αυτή την  "φυσική" θεολογία :

 "Ότι μεν ουν η παλαιά φυσιολογία και παρ΄ Έλλησι και βαρβάροις λόγος ην φυσικός εγκεκρυμμένος μύθοις, τα πολλά και υπονοών απόκρυφος και μυστηριώδης θεολογία...κατάδηλον εστίν εν τοις Ορφικοίς έπεσι και τοις Αιγυπτιακοίς και Φρυγίοις λόγοις.μάλιστα δ΄ οι περί τας τελετάς οργιασμοί και τα δρώμενα συμβολικώς εν ταις ιερουργίαις την των παλαιών εμφαίνει διάνοιαν".
 (Εκ του περί των εν Πλαταιαίς Δαιδάλων 1).

Με το κύλισμα του χρόνου στην Ελλάδα, αναπτύχθηκε η ελεύθερη φιλοσοφική σκέψη - ιδίως ανάμεσα στους πεπαιδευμένους των διάφορων Σχολών και τούτο συντέλεσε ώστε η αρχαία  "ειδωλολατρεία"  να παραχωρήσει την θέση της σε πνευματικότερες ιδέες για τους θεούς. 

Ο πολυθεϊσμός γίνεται σιγά σιγά μονοθεϊσμός και συχνά καταλήγει σε αθεϊα (Κυρηναϊκή σχολή).

Τόσο οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι όσο και οι μετασωκρατικοί ασκήσανε βαθύτατη κριτική στις θεολογικές κατασκευές που αφορούσαν το θείο.

 Δυστυχώς δεν περισώθηκαν τα κείμενά τους.

Από τα ελάχιστα αποσπάσματα που έφτασαν μέχρι εμάς, βλέπουμε το μέγεθος αυτής της σκέψης.

Ο Μέλισσος λέει : 
"Περί θεών μη δείν αποφαίνεσθαι, μη γαρ είναι γνώσιν αυτών" (Diels A 20).

Ο Πρωταγόρας γράφει : 
"Περί μεν θεών ουκ έχω ειδέναι, ουθ ως εισίν ουθ ως ουκ εισίν, ουθ οποίοι τινες ιδέαν, πολλά γαρ τα κωλύοντα ειδέναι ή τ΄αδηλότης και βραχύς ων ο βίος του ανθρώπου" (Diels B 4).

O Ξενοφάνης φτάνει στο συμπέρασμα πως :
 "Ένα τον θεόν προσήκειν είναι" (Diels A 28), αφού πρώτα ειρωνευθεί και κατακεραυνώσει τον Όμηρο και τον Ησίοδο που  πρώτοι "θεογονίαν εποίησαν τοις Έλλησιν",  με την περίφημη φράση του : 
"Πάντα θεοίσιν ανέθηκαν, Όμηρος, Ησίοδος τε, όσα παρ΄ανθρώποισιν ονείδεα και ψόγος εστίν : κλέπτειν, μοιχεύοιν τε και αλλήλους απατεύειν   ( Diels B ii).

 Έτσι ο Ξενοφάνης  είναι ο πρώτος εισηγητής του μονοθεϊσμού στην Ελλάδα.

Εκεί που διακρίνεται καλά ο κριτικός στοχασμός και εκφράζεται με πνευματώδη και χαριτωμένο λόγο η γνώμη για τον θεό, είναι στην αφήγηση του Κριτία (460-403 π.χ.). 

Ο Κριτίας μας λέει πως ήταν κάποτε ένας καιρός που η ζωή των ανθρώπων ήταν άταχτη και θηριώδης, υπηρετούσε την δύναμη του ισχυρότερου και δεν υπήρχε αμοιβή του καλού ή τιμωρία του κακού. 

Με το κύλισμα του χρόνου, οι άνθρωποι έβαλαν τους Νόμους να τιμωρούν το κακό κι έτσι η Δίκη εξουσιάζει την Ύβρη.

Αλλά οι άνθρωποι με τον εκβιασμό των Νόμων δεν αμάρταναν φανερά, κρυφά όμως παρανομούσαν.

 Για αυτό κάποιος σοφός και έμπειρος άντρας ανακάλυψε τους Θεούς για να φοβούνται οι κακοί όταν κρυφά κάνουν ή λένε ή σκέπτονται κάτι. 

Από αυτή τη σύλληψη ξεκινώντας ο σοφός αυτός, εισηγήθηκε πως ο θεός ήταν ένας δαίμονας παντεπόπτης και παντογνώστης όχι μόνο των έργων αλλά και των σκέψεων των ανθρώπων.

Είπε ακόμα ότι ο θεός κατοικεί κοντά τους και πως δείγματα της παρουσίας του είναι τα μετεωρολογικά φαινόμενα...

Κι έτσι,  "ψευδεί καλύψας την αλήθειαν λόγω...έπεισε τους θνητούς νομίζειν δαιμόνων είναι γένος"...

[Συνεχίζεται...]

ΙΕΡΑ ΕΛΛΑΣ

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016

Δύο μοναδικά αγάλματα του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος βρέθηκαν κοντά στα Χανιά.

Στο πλαίσιο συστηματικής ανασκαφικής έρευνας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων που διεξάγεται στον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας, υπό τη διεύθυνση της επίτιμης Αναπληρώτριας Προϊσταμένης Βάννας Νινιού-Κινδελή, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης, ήρθε στο φως μοναδικό για τον τόπο εύρημα.



Πρόκειται για σύνταγμα γλυπτών, μικρού μεγέθους, της Αρτέμιδος και του Απόλλωνος (συνολικού ύψους με τη βάση περίπου 0,54μ., χωρίς τη βάση 0,35μ.). Η Άρτεμις, προστάτιδα θεά της Απτέρας, έχει κατασκευαστεί από χαλκό, ενώ ο αδελφός της Απόλλων από μάρμαρο. Η θεά, σε εξαιρετικά καλή κατάσταση διατήρησης, με τα άκρα της σωζόμενα εξολοκλήρου, στεκόταν σε περίτεχνη χάλκινη βάση σχήματος κιβωτιδίου. Αποδίδεται με τον κοντό ζωσμένο χιτώνα της, σε έντονο διασκελισμό, έτοιμη να τοξεύσει. Εντυπωσιακή είναι η διατήρηση του ένθετου λευκού υλικού που είχε χρησιμοποιηθεί για την απόδοση της ίριδας των ματιών της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι δεν συνηθίζεται να έχουμε διπλα ένα άγαλμα από χαλκό κι ένα από μάρμαρο ενώ τα χάλκινα αγάλματα σπάνια αντέχουν τη φθορά του χρόνου.


Πιο λιτός στην απόδοσή του ο Απόλλων έρχεται σε αντίθεση με την εμφατική απεικόνιση της κυρίαρχης στην πόλη, θεάς. Ωστόσο, και το γλυπτό αυτό είναι έργο πολύ καλής εκτέλεσης, με σπάνια διατήρηση της ερυθρής βαφής στο στήριγμά του. Τα γλυπτά εδράζονταν σε μικρό λίθινο βαθμιδωτό βάθρο, στο οποίο είχαν στερεωθεί με μολυβδοχόηση.


Eικάζεται πως τα δύο έργα γλυπτικής, πιθανότατα είχαν εισαχθεί από καλλιτεχνικά κέντρα εκτός της Κρήτης, προκειμένου να αποτελέσουν -τοποθετημένα σε κόγχη τοίχου- το οικιακό ιερό της ρωμαϊκής πολυτελούς οικίας που κοσμούσαν.
Η κατ’ αρχήν χρονολόγησή τους μπορεί να προσδιοριστεί στο β΄ μισό του 1ου με αρχές του 2ουαιώνα μ.Χ.

Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

ЭЄ Αϊνού : Oι πρώτοι κάτοικοι της Ιαπωνίας ήσαν Έλληνες!!! Μέρος 1.






Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που αντλούμε από ιστορικές πηγές, μύθους και μελέτες αναφορικά με τους Αϊνού, την αρχαία φυλή που έζησε στην Ιαπωνία, πριν επικρατήσει στην περιοχή η Ιαπωνική φυλή έτσι όπως σήμερα την γνωρίζουμε.

Το ενδιαφέρον της υπόθεσης εστιάζεται στο γεγονός ότι η γλώσσα και τα έθιμα των Αϊνού έχουν σημαντικές ομοιότητες με την γλώσσα και τα έθιμα των αρχαίων Ελλήνων.

Το σημαντικότερο όμως γεγονός είναι ότι η ονομασία τους θυμίζει παραφθορά της λέξης  "Ίωνας"!

Σύμφωνα εξ άλλου με μελέτες ανθρωπολόγων οι Αϊνού δεν ήσαν Ιάπωνες αλλά αντίθετα προέρχονταν από περιοχές του Καυκάσου και της Μεσογείου.

Για να καταλήξουμε όμως σε αυτό το συμπέρασμα θα πρέπει να ξεφυλλίσουμε από την αρχή την ιστορία των Αϊνού, έτσι όπως καταγράφεται από τους ιστορικούς και τους μελετητές.

Διαπιστώνουμε λοιπόν, ότι οι Αϊνού ζούσαν αρκετούς αιώνες πριν στην περιοχή ανατολικά της Ιωνίας (στην ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου) και μετοίκησαν στο σημερινό νησί της Ιαπωνίας.

Οι Αϊνού ονομάζονταν ορισμένες φορές ως Ιάfoνες και παρατηρούμε ότι στο Ομηρικό λεξικό που εξέδωσε το 1903 ο Ε.Κ.Κοφινιώτης, οι Ίωνες αναγράφονται στην ερμηνεία με την λέξη Ιάfoνες!

Οι Ίωνες σύμφωνα με ιστορικές πηγές ονομάζονταν Αϊνού ή Τζάνοι ή Ζάννοι ή Ζούνοι.
Ο Ηρόδοτος τους τοποθετεί μεταξύ της Κολχικής και της Σκυθικής θάλασσας και υποστηρίζει ότι τους χώριζαν οι ποταμοί Βοός και Άκαμψις.


Τελετουργικό αγγείο του 11ου αιώνα της περιόδου Σανκ, διακοσμημένο με Μαιάνδρους που σχηματίζουν δράκους

Οι Πελασγοί ήσαν ψιλόλιγνοι, όπως και οι Τζάννοι. Οι Τζάννοι φέρεται να ενίσχυσαν τους Πέρσες του Ξέρξη κατά της Ελλάδας τον 5ο αιώνα.
Θεωρούνται Ίωνες, οι οποίοι παγιδεύτηκαν στις υποσχέσεις των Μήδων.

Διαπιστώνουμε ότι τους αναφέρει και ο Ξενοφώντας στην  "Κάθοδο των Μυρίων" και τους ονομάζει  "αυτόνομους των Αχαιμενιδών".

Ο Ξενοφώντας στο άλλο μεγάλο έργο του, στην  "Κύρου Ανάβαση" αναφέρει και την εθιμοτυπική ανταλλαγή λογχών μεταξύ Τζάννων και Ελλήνων.

Από άλλες πηγές διαπιστώνουμε ότι οι Αϊνού αναφέρονταν ως  "Ωκεανίτες" και  "Κοξυλινοί". Γνωρίζουμε από την ιστορία ότι τον 15ο αιώνα στα νότια πελάγη της Ιαfονίας δρούσε ο Πελασγός πειρατής Κοξίνγκα.

Οι φυλές αυτές επιβίωναν από λάφυρα επιδρομών που έκαναν εναντίον των Χριστιανών.
Οι Τζάννοι εξεγέρθηκαν κατά των Βυζαντινών το 441, το 484 και το 488 μ.χ.
Έξ άλλου, μετά το 506 ο Βυζαντινός Πόντος δέχθηκε πολλές επιθέσεις από τους Τζάννους.

Οι Βυζαντινοί προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους να υποτάξουν αυτόν τον ανυπότακτο λαό, όπως χαρακτηρίζονταν.

Η πρώτη αναφορά για τους Τζάννους τοποθετείται από τον ερευνητή Άντονι Μπράϊερ το 500 π.χ. νοτιοανατολικά της Μαύρης θάλασσας, ενώ το 530 αναφέρονται ως Τζάννοι (Ίωνες) ή Ζάννοι.

Όπως εκτιμούν ιστορικοί της εποχής επρόκειτο για πολεμικό λαό και μπορούμε να συμπεράνουμε ότι παρομοιάζονται με τους Πελασγούς, αφού σανσκριτικά η λέξη  Πελασγοί-Παλασάγκα ερμηνεύεται ως  "Μαχητές χωρίς οίκτο".

Η παρουσία τους μετά τον Μεσαίωνα εντοπίζεται στους πρώτους χρόνους της εξάπλωσης των Σελτζούκων Τούρκων.
Προπύργιό τους θεωρείται το φρούριο της Τζαχίνας, νοτιοδυτικά της Παλαιάς Τζανικής και νότια της κοιλάδας της Τραπεζούντας.

Τελετουργικός πέλεκυς της περιόδου Σανκ, διακοσμημένος με Γοργόνιο και Μαιάνδρους,11ος αιώνας.

Οι καταδιωκώμενοι Αϊνού-Ίωνες-Πελασγοί ταξίδευαν, ακολουθώντας την  "γαιωδαισική πορεία" με προτίμηση το μονοπάτι της Πελασγικής φυλής, που ονομάσθηκε μετέπειτα σε  "Δρόμο του Μεταξιού".

Από Βυζαντινές ιστορικές πηγές αντλούμε ενδιαφέροντα στοιχεία για την πορεία των Αϊνού στον χρόνο και τον χώρο.
Ο Ιουστινιανός Α΄ το 529 αποφάσισε να απαλλαγεί από τους Τζάννους, εκχριστιανίζοντάς τους.

Έστειλε μάλιστα τον Αρμένιο στρατηγό Τζίτα, ο οποίος γεννοκτόνησε τον μισό πληθυσμό.

Στην συνέχεια τους εκχριστιάνισε και τους μετέδωσε τον Βυζαντινό πολιτισμό.

Ο Ιουστινιανός φοβήθηκε στην συνέχεια μήπως οι Τζάννοι αλλάξουν τρόπο ζωής και στραφούν ξανά στα δικά τους ήθη και έθιμα (Σημ: σας θυμίζει κάτι;).

Προέβει λοιπόν σε μια σειρά ενεργειών που εκτίμησε ότι θα τους επέτρεπε να  ζούν χωρίς να αποτελούν απειλή για την Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Συνεχίζεται...

ΙΕΡΑ ΕΛΛΑΣ