Με την "Θεωρία των Ιδεών" δέχεται την ύπαρξη ενός υπερβατικού χώρου όπου κατοικεί ο θεός και τα αρχέτυπα των ιδεών (οι διάφορες αξίες του αγαθού) προς τα οποία ανάγεται δια της αναμνήσεως η ψυχή του ανθρώπου.
Μόνο οι ιδέες σ΄αυτόν τον υπερουράνιο τόπο, είναι τα αληθινά υπαρκτά όντα (όντως όντα), ενώ οι άνθρωποι σαν αισθητά όντα είναι τα "απεικάσματα" (είδωλα) των ιδεών.
Το σώμα είναι τάφος (=σήμα) της ψυχής , που είναι αιώνια γιατί είναι η αθάνατη σπίθα του θεού.
Οι ιδιότητες που "προσάπτει" στο "θείον" ο Πλάτων, είναι περίπου ανάλογες με εκείνες του χριστιανισμού, δηλαδή :
αιωνιότητα, παντοδυναμία, πανταχού παρουσία, παγγνωσία, πανσοφία, δικαιοσύνη, αγάπη, οσιότητα (αγιότητα), πρόνοια.
Φυσικά η έννοια του θεού στον Πλάτωνα είναι δυναμική και απρόσωπη, χωρίς να συμπίπτει με τον ανθρωπόμορφο- προσωπικό θεό του χριστιανισμού.
Ο Πλάτων σαν οπαδός των Ορφικών - όπως ο Εμπεδοκλής, ο Πίνδαρος, κ.α. - δέχεται την μετενσάρκωση.
Σχετικά με τον Πλάτωνα ο Νίτσε λέει πως είναι ένας από τους πρώτους που αθέτησαν τις ελληνικές παραδόσεις, ονομάζοντάς τον "μέγα ρασοφόρο" και "χριστιανό πριν τον χριστό".
Ο Rohde στο έργο του "Ψυχή" έδειξε πως το πλατωνικό πνεύμα ήταν ξένο φαινόμενο στην Ελλάδα.
Ο Λίβινξτον στο "Ελληνικό πνεύμα" αποδείχνει πως δεν είναι ευθύς, πως δεν είναι υπέρμαχος της ελευθερίας και πως δεν είναι γνήσιος ανθρωπιστής.
Υποστηρίζει ακόμα πως ο Ορφισμός, τα μυστήρια και ο Νεοπλατωνισμός, νόθεψαν το γνήσιο ελληνικό πνεύμα.
Ο Αριστοτέλης απορρίπτει την Πλατωνική "ιδεοκρατία" και δέχεται πως ο θεός είναι το "πρώτον κινούν ακίνητον, είναι αιώνιος και έλκει τα όντα προς τον εαυτό του. "Εστι τε ο ου κινούμενον κινεί, αϊδιον και ουσία και ενέργεια ούσα" (Μτφ.1072α29).
Η ψυχή σαν φυσιολογική σωματική εκδήλωση, γεννιέται και χάνεται με το σώμα.
Και μόνον ο νούς, που είναι το ανώτερο και απαθές και διαφορετικό μέρος της ψυχής, "μόνον τούτο ενδέχεται χωρίζεσθαι, καθάπερ το αϊδιον του φθαρτού. (Περί ψυχής.II413β 25).
Σχετικά με την καταγωγή της έννοιας του θεού, ο Σέξτος ο Εμπειρικός αναφέρει πως ο Αριστοτέλης "από δυοίν αρχών έννοιαν θεών έλεγε γεγονέναι εν τοις ανθρώποις :
από τε των περί ψυχήν συμβαινόντων και από των μετεώρων".
Στο τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου και στην ανατολή του χριστιανισμού, συναντάμε στην Ελλάδα τα δύο μεγάλα φιλοσοφικά συστήματα :
τον Στωικισμό και τον Επικουρισμό.
Τα συστήματα αυτά των Ελληνιστικών χρόνων αντέξανε την πολεμική του χριστιανισμού επί πέντε σχεδόν αιώνες.
Όπως ήταν φυσικό, στη φιλοσοφία των δύο αυτών τελευταίων πνευματικών ρευμάτων βρίσκουμε τις περισσότερες εξελιγμένες ιδέες σχετικά με την ηθική και τον θεό.
Αλλά οι εκλεπτυσμένες και βαθυστόχαστες αυτές ιδέες, δεν είχαν πλατιά λαϊκή βάση...
[Συνεχίζεται...]
ΙΕΡΑ ΕΛΛΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου